Hemel op Aarde
In het najaar van 2018 en het voorjaar van 2019 rolde de IOED Land van Nete en Aa een boeiende tentoonstellingsreeks uit. Met ‘Hemel op Aarde’ doken we in het religieus erfgoed van Bouwel, Olen, Poederlee, Herentals, Herenthout en Vorselaar:
- Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaartkerk, Bouwel (Grobbendonk)
- Heggekapel, Poederlee (Lille)
- Sint-Martinuskerk, Olen-Centrum
- Oude Gasthuissite, Herentals
- Sint-Gummaruskapel, Herenthout
- Klooster van de Congregatie van de Zusters der Christelijke Scholen, Vorselaar
Benieuwd naar de sfeerbeelden? Voor meer foto’s kan je ook terecht op de facebookpagina.
Herbestemming: lokale inwoners aan het woord
Op elke locatie brachten we het verhaal achter deze prachtige gebouwen. Eeuwenlang vormden ze de spil van het dagelijkse leven in elke stad of gemeente. Ze waren het centrum van gebed, ontmoeting, onderwijs en zorg. Maar welke functie kunnen deze gebouwen in de huidige samenleving vervullen? Welke (her)bestemming geven we aan dit onroerend erfgoed?
Bezoekers konden hun stem uitbrengen op 3 stellingen over de herbestemming van religieus erfgoed. Mogen kerken een commerciële ruimte worden? Stellen we deze gebedshuizen ook open voor andere religieuze gemeenschappen? Of blijven deze monumenten beter ongemoeid, ondanks een hoge onderhoudskost? We lieten de bezoekers en plaatselijke bewoners aan het woord. Hun antwoorden stelden we ook voor aan de bevoegde schepenen, zodat deze info ook het beleidsniveau bereikt.
De resultaten van de bevraging bekijk je hier.
Toekomst voor dorpskerken
Herbestemming is al een tijdje een hot topic. In Vlaanderen zijn onder andere het CRKC en AR-TUR gespecialiseerd in de begeleiding van herbestemmingsprojecten.
In België zijn steeds meer parochiekerken onderbenut. Vooral in de stadsrand en op het platteland, waar ook in de naoorlogse periode nog heel veel kerken gebouwd zijn. Wat is de toekomst van deze kerkgebouwen?
Het CRKC bracht onder andere een prachtig fotoboek uit met (minder voor de hand liggende) voorbeelden van herbestemming, valorisatie en nevenbestemming. Van sportkathedraal tot bibliotheek! Daarnaast reikt het centrum ook begeleiding op maat aan voor gemeente- en kerkbesturen die samen suggesties voor het toekomstig gebruik van een kerkgebouw willen onderzoeken.
Onze Noorderburen staan al een stapje verder in herbestemmingstrajecten. IOED Land van Nete en Aa nam deel aan een studiedag over Noord-Brabantse herbestemde kerken en kathedralen, georganiseerd door AR-TUR en KULeuven. Architecten en gebruikers vertelden over het proces om tot een nieuw gebruik te komen. Alles over de uitstap kan je hier terug vinden.
En wat met kerken in de Kempen?
De Sint-Gummaruskapel in Herenthout doet wel al sinds jaar en dag dienst als concert- en expositieruimte en is een mooi voorbeeld van herbestemming. In onze regio blijft het aantal herbestemde kerken echter vrij beperkt. Om die reden wil de IOED Land van Nete en Aa zich opwerpen als aanspreekpunt in verband met vragen en bedenkingen over dit thema. Kennisdeling en overleg zijn namelijk heel belangrijk bij het uitstippelen van een duurzaam erfgoedbeleid. Heb jij vragen over herbestemming? Contacteer ons dan gerust!
Meer weten?
Op de volgende websites vind je vast en zeker heel wat informatie:
https://centrum.ar-tur.be/
https://www.crkc.be/
http://www.mkaweb.be/site/
https://www.topa.be/nl/home/
http://openkerken.be/
http://www.herita.be/
http://www.futurereligiousheritage.eu/
http://www.herbestemmingkerken.be/pages/default.aspx
Steun en partners
Dit project kwam tot stand met steun van de Vlaamse Overheid in het kader van het Europees Jaar van Cultureel Erfgoed.
