Pottenbakken, het vormen van klei op een draaischijf, is een techniek die men al eeuwen gebruikt om functionele en decoratieve voorwerpen van klei te maken. Iris Weichler uit Herentals is ondertussen gespecialiseerd in het maken van theepotten en alle voorwerpen die met thee te maken hebben, geïnspireerd op de traditionele theeculturen zoals de Chinese en de Japanse. Maar ze maakt ook theesets om de thee op een Westerse manier te bereiden en te serveren.
Van klei tot theepot
Voor het ontwerp van een theepot is de thee zelf het startpunt: hoe kan je die specifieke thee optimaal bereiden en hoe wil je deze serveren en drinken?
Als dat idee gevormd is, wordt de klei geselecteerd die het beste aansluit bij het ontwerp. De kleur en de temperatuur waarop de klei finaal gebakken wordt, zijn doorslaggevend bij deze keuze. Iris maakt het liefste gebruik van rood- of geelbakkende klei afkomstig uit een Belgische kleigroeve. Deze voelt fijn om mee te werken en ze geven mooie kleurnuances in combinatie de zelfontwikkelde glazuren. Omdat de klei op hoge temperatuur wordt gebakken, verliezen de voorwerpen hun poreusheid en spreken we van steengoed.
De klei wordt manueel gevormd op de draaischijf. Elk onderdeel van de theepot, zoals de pot zelf, de teut, het deksel en eventueel het handvat, wordt apart gedraaid. Voor de verfijning van de vorm worden er soms wel enkele tools gebruikt. Als de klei lederhard is, d.w.z. stevig maar nog niet helemaal droog, worden de onderdelen verder afgewerkt met behulp van o.a. boetseerstokjes en worden ze samengevoegd tot de uiteindelijke vorm van de theepot. Het is heel belangrijk dat het object volledig droogt om barsten en scheuren te voorkomen tijdens het bakken. Hoe lang het voorwerp aan de lucht moet drogen, hangt af van de grootte en dikte van de klei. De volledig gedroogde stukken gaan een eerste keer de oven in voor een biscuitbak op 950°C.
De biscuitgebakken stukken worden vervolgens voorzien van een glazuurlaag en gaan een tweede keer de oven in waarbij er een maximumtemperatuur bereikt wordt van 1250°C. Klei en glazuur versmelten met elkaar en de stukken krijgen hun definitieve uitstraling.
THEEmuze
Iris Weichler is sinds 2006 in haar vrije tijd bezig met pottenbakken. Later heeft ze dan een professionele opleiding Pottenbakker gevolgd bij Syntra. In 2012 volgde ze een opleiding theesommelier in Duitsland. Ze heeft het label van ‘erkende ambacht’ voor zowel theesommelier als pottenbakster.
In 2015 opende Iris haar eigen winkel en belevingsplekje: bij THEEmuze combineert ze haar twee passies: pottenbakken (keramisch theeservies maken) en het vak van theesommelier.
Meer info
Foto en bijdrage: Iris Weichler – www.theemuze.be